คู่มือความปลอดภัยนั่งร้าน (Scaffolding Safety Guide)

ความสำคัญของความปลอดภัยนั่งร้าน

นั่งร้าน (Scaffolding) เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญในการก่อสร้าง ใช้สำหรับรองรับการทำงานที่สูง เช่น งานฉาบปูน ติดตั้งโครงสร้าง และซ่อมแซมอาคาร แต่หากใช้งานผิดวิธีหรือไม่มีมาตรการความปลอดภัย อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุร้ายแรงได้ ดังนั้นคู่มือนี้จึงรวบรวมหลักการใช้งานนั่งร้านอย่างถูกต้อง เพื่อความปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงาน

ประเภทของนั่งร้านที่ใช้ทั่วไป

• นั่งร้านเหล็ก (Steel Scaffolding) – แข็งแรง รับน้ำหนักได้มาก เหมาะกับงานก่อสร้างขนาดใหญ่

• นั่งร้านไม้ (Timber Scaffolding) – ใช้กับงานขนาดเล็ก ปัจจุบันเริ่มลดความนิยม

• นั่งร้านล้อเลื่อน (Mobile Scaffolding) – เคลื่อนย้ายสะดวก เหมาะกับงานซ่อมแซม

• นั่งร้านแบบแขวน (Suspended Scaffolding) – ใช้กับงานอาคารสูง เช่น งานทำความสะอาดกระจก

แนวทางความปลอดภัยก่อนใช้งานนั่งร้าน

🔎 1. ตรวจสอบอุปกรณ์ก่อนใช้งาน

• ตรวจสอบเสา คาน ข้อต่อ และฐานรองให้มั่นคง

• ห้ามใช้นั่งร้านที่มีรอยร้าว สนิม หรือบิดงอ

• ตรวจสอบล้อ (ถ้ามี) ต้องล็อกได้แน่นหนา

🛠️ 2. การติดตั้งนั่งร้าน

• ต้องติดตั้งโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ

• วางนั่งร้านบนพื้นแข็งแรง มีการรองฐานป้องกันการทรุดตัว

• ยึดนั่งร้านกับโครงสร้างอาคาร หากมีความสูงเกิน 4 เมตร

• ติดตั้งราวกันตกและแผ่นปิดพื้นให้ครบทุกด้าน

🦺 3. อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE)

• ใส่หมวกนิรภัย (Safety Helmet)

• ใส่สายรัดนิรภัย (Safety Harness) เมื่อต้องทำงานบนที่สูง

• ใส่รองเท้านิรภัย (Safety Shoes) เพื่อป้องกันการลื่นและของตกใส่เท้า

🚫 4. สิ่งที่ห้ามทำบน/รอบนั่งร้าน

• ห้ามบรรทุกของหนักเกินพิกัด

• ห้ามยืนบนคานหรือราวกันตก

• ห้ามโยกนั่งร้านเคลื่อนย้ายขณะมีคนอยู่ด้านบน

• ห้ามใช้บันไดหรือวางวัสดุเสริมเพิ่มความสูงบนพื้นนั่งร้าน

การตรวจสอบระหว่างใช้งาน

• ตรวจสอบความมั่นคงของโครงสร้างทุกวัน

• ตรวจสอบสภาพพื้นนั่งร้านว่ามีการสึกหรอหรือไม่

• ตรวจสอบราวกันตกและบันไดทางขึ้นว่าปลอดภัย

การตรวจสอบหลังใช้งาน

• รื้อถอนอย่างเป็นขั้นตอน โดยผู้ที่มีความรู้

• แยกเก็บอุปกรณ์ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน

• ทำความสะอาดและเก็บรักษาในพื้นที่แห้ง ป้องกันการเกิดสนิม

สรุป

ความปลอดภัยในการใช้งานนั่งร้านเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้รับเหมาและช่างทุกคนต้องตระหนัก การตรวจสอบอุปกรณ์ การติดตั้งที่ถูกต้อง และการใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล จะช่วยลดความเสี่ยงอุบัติเหตุได้อย่างมาก หากปฏิบัติตามคู่มือนี้อย่างเคร่งครัด งานก่อสร้างจะดำเนินไปได้อย่างราบรื่น ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพสูงสุด